Na świecie dokonano do tej pory kilkaset tysięcy pobrań szpiku do celów przeszczepienia i podobną liczbę pobrań komórek macierzystych z krwi obwodowej, co oznacza, że są to zabiegi bezpieczne i nie stanowią istotnego zagrożenia dla zdrowia i życia dawcy.
Pobranie szpiku lub komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej odbywa się jedynie w upoważnionych Ośrodkach Transplantacji Szpiku według dokładnie określonych medycznych kryteriów.
Pobranie komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej składa się z dwóch etapów. Najpierw na ogół przez pięć dni dawca przyjmuje zastrzyki z leku, który uwalnia (mobilizuje) komórki macierzyste ze szpiku do krwi obwodowej. Następnie w dniu zabiegu jest on na kilka godzin podłączany do tzw. aparatu do cytoaferezy, w którym na specjalnych filtrach zostają wyizolowane komórki macierzyste. Jest to ten sam aparat, który w stacjach krwiodawstwa wykorzystywany jest np. do pobierania płytek krwi od dawców. W skrócie zabieg wygląda tak, że dawca leży lub siedzi na specjalnym fotelu i ma założone dwa wkłucia do żył. Od jednego wkłucia krew płynie drenem do aparatu, w którym oddzielane są z niej krwiotwórcze komórki macierzyste. Drugim drenem do drugiego wkłucia ta sama krew wraca do dawcy, ale pozbawiona komórek macierzystych. Zabieg nie wymaga pozostania w szpitalu i dawca może się po jego zakończeniu udać do domu.
Pobranie szpiku z talerza kości biodrowej
Zwykle pobiera się od 15 do 25 mililitrów szpiku kostnego na kilogram masy ciała dawcy. Faktycznie pobrana objętość zależy od wagi biorcy, optymalnej liczby komórek hematopoetycznych, którą należy przeszczepić, wagi dawcy oraz ewentualnej dalszej potrzeby przetwarzania szpiku po pobraniu. Optymalna liczba komórek niezbędna do transplantacji to około 300 000 000 komórek szpiku na kilogram wagi biorcy. Liczba pobranych komórek jest sprawdzana kilkakrotnie w czasie zabiegu pobrania szpiku. Końcowa objętość pobranego szpiku zależy więc od jego komórkowości i wagi biorcy. Z drugiej strony nie można pobrać więcej niż 25 ml szpiku na kilogram wagi dawcy – i to jest górne ograniczenie objętości pobranego szpiku. Czas trwania zabiegu: Pobranie szpiku łącznie ze znieczuleniem trwa zwykle 60 – 90 minut. Dawca przyjmowany jest na oddział w rano w dniu pobrania szpiku. Po pobraniu krótko przebywa na oddziale pooperacyjnym. Jeśli jego stan zdrowia nie budzi wątpliwości to noc może spędzić już w domu. Zwykle jednak opuszcza szpital dzień po pobraniu szpiku. Do całkowitej regeneracji szpiku dochodzi w ciągu 2-3 tygodni.
Znieczulenie związane z pobraniem szpiku wiąże się z minimalnym ryzykiem. Po pobraniu u dawcy występować może przez kilka dni bolesność w miejscach wkłuć, oraz w sporadycznych przypadkach mdłości związane z przebyciem znieczulenia ogólnego. Dawca przed zabiegiem jest dokładnie informowany przez lekarza o przebiegu procedury, przygotowaniu do zabiegu, samopoczuciu po zabiegu i ewentualnie mogących wystąpić skutkach ubocznych po znieczuleniu ogólnym.
Oddanie szpiku dla niespokrewnionego biorcy jest anonimowe i nieodpłatne.
Źródło: